Uzbekistan planuje w pełni zmienić język uzbecki z cyrylicy na alfabet łaciński do 1 stycznia 2023 roku. Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało w oświadczeniu z 11 lutego, że rząd zatwierdził docelowy termin i odpowiednią mapę drogową dla planu działań.
Decyzja rządu zapada niespełna cztery miesiące po wydaniu przez prezydenta Szawkata Mirzijojewa dekretu przyspieszającego pełne przejście języka uzbeckiego na alfabet łaciński.
Uzbecki, a także inne języki centralno-azjatyckie, pisano w języku arabskim do późnych lat dwudziestych XX wieku. Następnie zmieniono na alfabet łaciński w ramach większej latynizacji języków tureckich, zanim Sowieci wprowadzili cyrylicę w 1940 roku.
Zmiany w całym regionie
W 1993 roku po upadku Związku Radzieckiego, Uzbekistan zaczął powracać do alfabetu łacińskiego, ale nadal powszechnie używa się cyrylicy. Grupa robocza Uniwersytetu Państwowego w Taszkencie przedstawiła ostateczny szkic zaktualizowanego alfabetu uzbeckiego opartego na alfabecie łacińskim w 2019 roku.
Zaktualizowany alfabet składa się z 30 znaków: 29 liter i apostrofu oznaczającego twardy znak, określone dźwięki lub intonacje. W sąsiednim Kazachstanie proces przechodzenia na alfabet łaciński trwa od 2017 roku, kiedy były prezydent Nursułtan Nazarbajew po raz pierwszy polecił rządowi pracę nad przejściem na alfabet łaciński do 2025 roku.
Inny kraj Azji Centralnej, Turkmenistan, przeszedł z cyrylicy na łacinę w 1993 r., podczas gdy Azerbejdżan, mówiąca po turecku była republika radziecka na Kaukazie Południowym, zastąpił alfabet oparty na cyrylicy obecnym alfabetem łacińskim 25 grudnia 1991 r. .
Przejście na pismo łacińskie było częściowo spowodowane względami politycznymi, aby zdystansować narody tureckojęzyczne od lat wpływów rosyjskich i wzmocnić tożsamość narodową w młodych republikach. Uważa się, że pismo łacińskie lepiej pasuje do języków tureckich.
Przejście języków tureckich na cyrylicę w czasach radzieckich zostało częściowo wdrożone w celu oddalenia państw Azji Centralnej i Azerbejdżanu od Turcji, która w ramach procesu westernizacji zmieniła w latach dwudziestych jej alfabet persko-arabski na łaciński. Odejście od arabskiego pisma wśród języków tureckich w byłym Związku Radzieckim miało na celu oddalenie muzułmańskich narodów Azji Centralnej od świata islamu.
Powiązany artykuł