Kirgisko-Tadżycki wyścig zbrojeń w Azji Centralnej

Niezwykła konstelacja graczy z zewnątrz nabiera kształtu. Kirgistan i Tadżykistan biorą udział w wyścigu zbrojeń w Azji Centralnej, który tworzy dziwne układy geopolityczne. Sojusznicy NATO stają naprzeciw sobie, podczas gdy dwaj nieprzejednani wrogowie, Stany Zjednoczone i Iran, znajdują się po tej samej stronie. Tymczasem Rosja, tradycyjny regionalny rozgrywający, stoi na uboczu.

W ostatnich latach stabilność na granicy kirgisko-tadżyckiej była niepewna. Długotrwałe spory terytorialne, spotęgowane przez kurczące się zasoby naturalne, w tym coraz bardziej ograniczone zasoby wody, wywołały starcia zbrojne między kirgiskimi i tadżyckimi siłami bezpieczeństwa. Ostatni wybuch przemocy, który miał miejsce we wrześniu 2022 r., spowodował śmierć kilkudziesięciu osób i wysiedlenie tysięcy.

Czytaj dalej „Kirgisko-Tadżycki wyścig zbrojeń w Azji Centralnej”

Afganistan wkracza do walki o wodę w Azji Centralnej

Kanał irygacyjny budowany w Afganistanie ma na celu przekształcenie krajobrazu rolniczego, dostarczając wodę milionom obywateli dotkniętych regularnymi suszami. Po ukończeniu kanał Qosh Tepa będzie rozciągał się na 285 kilometrów i pomoże w nawadnianiu suchych północnych prowincji kraju.

Sąsiednie Uzbekistan i Turkmenistan są jednak bardzo zaniepokojone wpływem na własne zasoby wodne. Kanał przekieruje zasoby rzeki Amu-darii i ograniczy dostawy dla dwóch krajów, które wysysają wodę ze źródła od czasów sowieckich. Uzbekistan i Turkmenistan mogą stracić do 15 proc. obecnych dostaw, gdy droga wodna zostanie ukończona w 2028 roku. 

Czytaj dalej „Afganistan wkracza do walki o wodę w Azji Centralnej”

Cele pragmatycznej polityki Uzbekistanu wobec talibów

Podejście Taszkentu do talibów zmieniło się na przestrzeni lat, a ostatnia zmiana przesunęła go w kierunku bardziej bezpośredniego zaangażowania.

18 lipca Afganistan, Pakistan i Uzbekistan podpisały porozumienie w sprawie trójstronnego transafgańskiego projektu kolejowego łączącego te trzy kraje. Linia połączy pakistańskie przejście graniczne Kurram Kharlachi z Termezem w południowym Uzbekistanie. Projekt ma zostać ukończony do końca 2027 r., a do 2030 r. pociągi mogą być w stanie przewieźć do 15 mln ton ładunków rocznie.

Czytaj dalej „Cele pragmatycznej polityki Uzbekistanu wobec talibów”

Kazachstan i Afganistan z umowami o wartości 200 mln USD

Astana przekonuje, że rozmawianie z talibami będzie inwestycją w stabilność i zrównoważony rozwój Afganistanu. Kiedy talibowie przejęli władzę w Afganistanie w 2021 roku, sąsiedzi z północy patrzyli na to z mieszanką niepokoju i konsternacji.

Dwa lata później z udziałem talibów odbyło się forum biznesowe w Astanie w dniach 2-3 sierpnia. Wydarzenie, w którym wzięło udział 300 urzędników i przedstawicieli sektora prywatnego z obu krajów, zaowocowało transakcjami handlowymi o wartości 200 mln USD, które obejmowały głównie zobowiązania Kazachstanu do dostaw zboża i mąki do Afganistanu.

Czytaj dalej „Kazachstan i Afganistan z umowami o wartości 200 mln USD”