Spośród trzech krajów Azji Centralnej graniczących z Afganistanem Uzbekistan i Tadżykistan mierzą się z konsekwencjami sytuacji w Afganistanie. Podczas gdy Taszkent jest bardziej w trybie ,,zaakceptuj i rozmawiaj” wobec talibów, Duszanbe głośno mówi o swoim sprzeciwie wobec talibów. W radzeniu sobie z sytuacją w Afganistanie Duszanbe i Taszkent przyjęły różne podejścia do radzenia sobie z krajem rządzonym przez talibów.
Stanowisko Taszkentu wobec nowego rządu w Afganistanie polegało na wezwaniu do utworzenia inkluzywnego rządu, obejmującego różne grupy etniczne (w tym licznie zamieszkujących Afganistan Tadżyków). Rząd talibów wydaje się być akceptowalną opcją dla Uzbekistanu.
W niedawnym oświadczeniu prezydenta Uzbekistanu Szawkata Mirzijojewa zaznaczono, że Taszkent byłby gotów łagodzić wszelkie skutki wydarzeń w Afganistanie zarówno dyplomatycznie, jak i militarnie. W tym celu kraj wcześnie rozpoczął negocjacje z talibami. Poza tym Taszkent i inne kraje Azji Centralnej otrzymały gwarancje od talibów, że żaden kraj regionu nie będzie zamieszany w jakąkolwiek przyszłą niestabilność w Afganistanie i otrzymały kilka zapewnień od talibów.
Neutralny Taszkent, asertywne Duszanbe
Uzbekistan dał też do zrozumienia, że nie chce być postrzegany jako mocarstwo ani antytaliban, ani prozachodnie, ale jako strona neutralna. Taszkent zdementował pogłoski, jakoby na jego terytorium znajdowały się siły oporu z Afganistanu, uzbeckie i tadżyckie siły opozycyjne, chociaż wcześniejsze doniesienia mówiły, że przywódcy opozycji przebywali tymczasowo w Uzbekistanie, gdy talibowie rozpoczęli kampanię militarną na północy kraju. Ponadto Taszkent, podobnie jak inne kraje Centralnej, pozostawił bez odpowiedzi czerwcową prośbę administracji Bidena o tymczasowe schronienie dla około 9 000 Afgańczyków, którzy pomagali w operacjach amerykańskich.
Tadżyskiatn, choć ekonomicznie i militarnie najsłabszy z krajów Azji Centralnej (pomimo posiadania rosyjskiej bazy), nie bał się działać niepochlebnie wobec talibów, mimo możliwości stania się ofiarą militarną i polityczną dla ugrupowania. Prezydent Tadżykistanu Emomali Rahmon pośmiertnie uhonorował Burhanuddina Rabbaniego i Ahmada Szacha Masouda, dwóch najzagorzalszych wrogów talibów.
25 sierpnia, kiedy minister spraw zagranicznych Pakistanu Shah Mahmood Qureshi odwiedził Duszanbe wkrótce po upadku rządu afgańskiego, Rahmon wyraził zdecydowane opinie na temat składu nowego rządu Afganistanu, który powinien obejmować inne mniejszości etniczne, w tym Tadżyków. „Tadżykistan nie uzna żadnego innego rządu utworzonego w tym kraju poprzez ucisk, bez uwzględnienia pozycji całego narodu afgańskiego, a zwłaszcza wszystkich jego mniejszości narodowych.”
Taszkent jest ostrożny w postrzeganiu go przez talibów, ponieważ przewiduje, że grupa będzie przyszłym partnerem, z którym będzie musiała negocjować w sprawach politycznych, gospodarczych i bezpieczeństwa. Z drugiej strony Duszanbe jest bezpośrednie i odważne wobec talibów, wyrażając zdecydowane opinie na temat składu nowego rządu w Afganistanie. Duszanbe zdecydowanie sprzeciwia się rządowi składającemu się wyłącznie z talibów, podczas gdy Taszkent tym razem trzyma się z daleka od podobnych komentarzy, aby uniknąć antagonizowania talibów.
Urzędnicy w Uzbekistanie planują ewentualne konsekwencje i starają się upewnić, że rząd talibów ma wszystko pod kontrolą, a wydarzenia w Afganistanie nie będą miały wpływu na Uzbekistan. Zapewnienia Prezydenta Mirzijojewa, że kraj przystąpił do negocjacji z talibami w celu ochrony tego kraju, wskazywały, że Taszkent zaakceptuje wszelkie zmiany w Afganistanie, pomimo chęci posiadania inkluzywnego rządu.
Powiązany artykuł
Jedna odpowiedź do “Tadżykistan i Uzbekistan – różne oblicza polityki wobec Talibów”
Możliwość komentowania została wyłączona.