Podczas wizyty państwowej w Chinach Kassym-Żomart Tokajew przeprowadził rozmowy z prezydentem Chin Xi Jinpingiem, wziął udział w okrągłym stole inwestycyjnym, spotkał się i podpisał memoranda z szefami największych chińskich firm.

Chiny są jednym z kluczowych partnerów handlowych Kazachstanu. Pod koniec ubiegłego roku wolumen wzajemnej wymiany handlowej osiągnął rekordowy poziom od 30 lat – ponad 31 miliardów dolarów. Osiągnięto porozumienie w sprawie zwiększenia go o 40 miliardów dolarów.

Stosunki handlowe i gospodarcze

Są warunki do utrzymania dodatniej dynamiki i osiągnięcia do 2030 roku poziomu obrotów handlowych nawet do 100 miliardów.  Chiny są jednym z pięciu największych inwestorów w gospodarce Kazachstanu. Łączna kwota inwestycji to ponad 23 miliardy dolarów. W Kazachstanie z powodzeniem działają tak duże chińskie korporacje jak CNPC, CITIC, NFC, Sinopec, Huawei.

China International Capital Corporation (CICC) planuje otworzyć swój oddział regionalny w Kazachstanie. Biorąc pod uwagę perspektywy rozwoju wzajemnej wymiany handlowej, Kazachstan aktywnie działa na rzecz tworzenia nowych składów celnych, w których partnerzy mogą umieszczać swoje towary. Znacząco skróci to czas dostawy towarów do konsumentów z krajów Azji Centralnej do Chin i z powrotem.  W ramach wizyty państwowej odbyło się forum inwestycyjne, podpisano umowy o wartości 22 mld USD.

Dokładnie dziesięć lat temu w Astanie chiński prezydent Xi Jinping nakreślił koncepcję projektu Pasa i Szlaku. Kazachstan będzie nadal aktywnie uczestniczył w realizacji wspólnej budowy Pasa i Szlaku. Ważnym krokiem w tym kierunku będzie jak najszybsze otwarcie trzeciego przejazdu kolejowego na granicy kazachsko-chińskiej. Jednym z kluczowych odcinków szlaku Chiny-Azja Środkowa-Europa jest Transkaspijski Międzynarodowy Szlak Transportowy. Kazachstan zamierza systematycznie zwiększać swoje możliwości, wprowadzając rozwiązania cyfrowe i modernizując infrastrukturę.

Kazachstan zaprasza chińskich partnerów do obopólnie korzystnej współpracy w zakresie rozbudowy możliwości portów Morza Kaspijskiego, cyfryzacji ich działalności, a także wspólnej produkcji statków transportowych. Duże perspektywy otwiera również wykorzystanie potencjału kolei Kazachstan-Turkmenistan-Iran. W ubiegłym roku między dwoma krajami przewieziono koleją 23 mln ton ładunków. Tranzyt towarów w I kwartale br. wzrósł o 35 proc. i przekroczył 7 mln ton.

Przemysł

Rozwój tak intensywnej naukowo dziedziny, jaką jest motoryzacja, ma przed sobą wielkie perspektywy. Interakcja między Kazachstanem a Chinami w tym kierunku osiąga jakościowo nowy poziom. Uruchomiono produkcję samochodów osobowych i ciężarowych (JAC), wdrożono projekty produkcji pojazdów elektrycznych (JAC iEV7, autobusy elektryczne YUTONG i autobusy elektryczne Golden Dragon). Podpisano umowy o uruchomieniu w Kazachstanie drobnego montażu wiodących chińskich marek.

W ramach zwiększania eksportu ropy planowane jest zwiększenie przepustowości ropociągu Kazachstan-Chiny. W szczególności na porządku dziennym są kwestie zwiększenia przepustowości istniejących ropociągów Atyrau-Kenkiyak i Kenkiyak-Kumkol. Planowane jest również zwiększenie potencjału produkcyjnego rafinerii w Szymkencie do 12 mln ton rocznie.

Duże znaczenie ma także budowa drugiej nitki głównego gazociągu Beineu – Bozoi – Szymkent, a także budowa zakładu przeróbki gazu na złożu Kaszagan o przepustowości 4 mld m sześc. rocznie.

Rolnictwo i zielona energia

Kazachstan eksportuje rocznie ponad 5 mln ton zboża i 1,5 mln ton mąki. Osiągnięto porozumienie w sprawie dostaw do Chin 1 mln ton pszenicy, a wolumen ten będzie można wielokrotnie zwiększyć. Wraz z tym w ciągu ostatnich pięciu lat eksport nasion oleistych z Kazachstanu do Chin wzrósł 3,5-krotnie, oleju roślinnego – 2-krotnie. Kazachstan jest zainteresowany zwiększeniem wolumenu i dywersyfikacją struktury dostaw eksportowych produktów rolnych do krajów sąsiednich. 

Prezydent zaznaczył, że Kazachstan postawił sobie za cel osiągnięcie neutralności węglowej do 2060 roku i zwiększenie udziału energii odnawialnej do 15 proc. do 2030 roku. Prezydent Kazachstanu zapowiedział podpisanie porozumienia w sprawie budowy drugiej i trzeciej elektrowni wodnej na rzece Turgusun. Podpisana zostanie również umowa na budowę farmy wiatrowej o mocy 1 GW. Prezydent Kazachstanu dodał, że umowy te dadzą nowy impuls rozwojowi „zielonej” gospodarki Kazachstanu.