Rząd Kazachstanu planuje rozpocząć w latach 2024-2026 budowę 20 zbiorników o pojemności 2,4 km3. Nowe obiekty będą zlokalizowane w dziewięciu regionach republiki. Dyskutowano o tym na posiedzeniu Krajowej Rady Wodnej pod przewodnictwem premiera Alichana Smailowa. Zwiększy to powierzchnię nawadnianych gruntów i zmniejszy zależność od wody z sąsiednich krajów.
Zdaniem ekspertów budowa nowych zbiorników zwiększy powierzchnię nawodnionych gruntów o 250 tys. ha i zmniejszy zagrożenie powodziowe. Najważniejsze jest to, że uruchomienie wybudowanych zbiorników zmniejszy zależność wodną Kazachstanu od krajów sąsiednich o 25 proc. Od chwili obecnej 46 proc. wody dociera do republiki od sąsiadów.
Aby zapewnić bezpieczeństwo wodne Kazachstanu, władze opracowały projekt Kompleksowego Planu Rozwoju Zasobów Wodnych na lata 2024-2030. Zgodnie z dokumentem równolegle z budową powyższych obiektów prowadzona będzie zakrojona na szeroką skalę przebudowa 15 istniejących zbiorników wodnych i systemów nawadniających. Ponadto kraj zamierza dokończyć cyfryzację kanałów irygacyjnych i zmodernizować strategicznie ważny kanał Satpajewa.
Wdrożenie Planu Kompleksowego umożliwi:
zwiększenie zasobów wody o 3,7 km3;
zwiększenie powierzchni nawadnianych gruntów do 2,2 ha;
zmniejszenie rocznych straty wody do nawadniania o trzy kilometry sześcienne;
zaopatrzenie w wodę 41 miejscowości, w których mieszka ponad 55 tysięcy osób.
Producenci rolni zachęcani są do stosowania technologii oszczędzających wodę, w związku z czym państwo zwiększy dotacje na projekty dotyczące zakupu specjalnego sprzętu do nawadniania – z 50 proc. do 80 proc. Dzięki temu powierzchnia nawadnianych gruntów znacznie się zwiększy, a w ciągu najbliższych kilku lat zaoszczędzone zostanie aż 1,5 kilometra sześciennego wody.
Szef rządu Kazachstanu Alikhan Smaiłow zauważył, że w proces ten należy aktywnie włączyć krajowe firmy i producentów materiałów budowlanych, a także opracować system monitorowania przestrzeni w celu określenia zużycia wody.
„Musimy co roku wprowadzać technologie oszczędzające wodę na 150 tysiącach hektarów nawadnianych obszarów. Obecnie realizacja odbywa się na 40-50 tysiącach hektarów rocznie. Jednocześnie w regionach południowych, gdzie występuje największy niedobór wody, wolumen realizacji jest najmniejszy” – podkreślił premier.
Smaiłow dodał, że konieczne jest przyspieszenie rozwiązywania szeregu ważnych zadań:
– utworzenie Państwowej Służby Hydrogeologicznej;
– zreformowanie Kazachwodchozu;
– utworzenie instytutu ds. problemów Morza Kaspijskiego;
– wskazanie organizacji, która podejmie się zatwierdzania taryf za nawadnianie, monitorowanie branży i jej cyfryzację.
Na spotkaniu zaprezentowano dane statystyczne, według których Kazachstan dysponuje 102,3 kilometrami sześciennymi wody – 54 proc. przypada na terytorium republiki. Roczne zużycie w sektorach gospodarki wynosi około 25 kilometrów sześciennych: 65 proc. trafia na rolnictwo, 25 proc. na potrzeby przemysłu. W kraju znajduje się 17 736 rzek i cieków tymczasowych, 4024 jeziora, 4540 złóż wód podziemnych i 13 175 obiektów gospodarki wodnej.