Oficjalny kurs rubla rosyjskiego w stosunku do somoni, narodowej waluty Tadżykistanu, spadł ze 158 do 141 somoni za 1000 rubli. Narodowy Bank Tadżykistanu nie wyjaśnił przyczyn tak gwałtownej zmiany kursu rubla w stosunku do somoni.

Od kursu rubla zależy bezpośrednio los większości tadżyckich rodzin, które otrzymują przekazy pieniężne od migrantów pracujących w Federacji Rosyjskiej. Przelewy rublowe w bankach Tadżykistanu są wydawane odbiorcom wyłącznie w walucie krajowej po kursie wymiany z dnia otrzymania. Kurs rubla w stosunku do somoni spadł w czasie, gdy wielu migrantów przyjeżdża do ojczyzny, aby świętować Nowy Rok z rodzinami.

W ostatnich dniach kurs rubla również spadł w stosunku do waluty amerykańskiej. Gwałtowna deprecjacja rubla wygląda na logiczną kontynuację presji sankcji w ostatnich tygodniach – w postaci „pułapu cenowego” w sprawie rosyjskiej ropy i dziewiątego pakietu sankcji UE.

Na początku miesiąca kraje UE uzgodniły maksymalną cenę za baryłkę rosyjskiej ropy na poziomie 60 dolarów. Cena maksymalna oznacza, że ​​27 krajów Unii Europejskiej, a także Wielka Brytania, USA, Kanada, Japonia i Australia będą świadczyć usługi związane z rosyjską ropą tylko wtedy, gdy zostanie ona zakupiona po cenie 60 USD za baryłkę lub niższej. Usługi obejmują w szczególności obowiązkowe ubezpieczenia transportu morskiego paliw. Kilka dni temu ministrowie energii krajów UE zgodzili się na wprowadzenie maksymalnej ceny gazu. 

Ceny gazu w Europie spadły w zeszłym tygodniu do 1285 euro za 1000 metrów sześciennych. Nie może to nie mieć wpływu na rosyjską gospodarkę, która jest uzależniona od sprzedaży tych surowców naturalnych. Spadek dochodów z ropy i gazu z reguły wpływa na dochody ludności. Od początku roku mieszkańcy Tadżykistanu są świadkami upadku i wzrostu wartości rosyjskiego rubla. Bezpośrednio po rozpoczęciu rosyjskiej inwazji na terytorium Ukrainy kurs rubla w Tadżykistanie gwałtownie spadł i wyniósł 91 somoni za 1 tys. rubli. Jednak kilka tygodni później rosyjska waluta nie tylko powróciła, ale także umocniła swoją pozycję w stosunku do narodowej waluty Tadżykistanu.

Tadżykistan otrzymuje obcą walutę głównie od migrantów pracujących w Rosji. W ubiegłym roku większość przekazów pieniężnych była realizowana w rublach rosyjskich. Według Centralnego Banku Rosji około 94,3 proc. przekazów pieniężnych osób fizycznych z Rosji do Tadżykistanu w 2021 roku stanowiły ruble, a tylko 5,6 proc. to dolary. Przy trwającej wojnie na Ukrainie los rosyjskiego rubla pozostaje niejasny. Niektórzy obserwatorzy uważają, że deprecjacja rubla potrwa do końca roku.