W Kazachstanie zakończono zbiór zbóż. Wymłócono 26,5 mln ton zboża – poinformował we wtorek minister rolnictwa Aidarbek Saparow podczas posiedzenia rządu. „Do tej pory w republice zebrano 16,6 miliona hektarów zbóż i roślin strączkowych, co stanowi 99,7 proc. całkowitej powierzchni zbiorów. Przy średnim plonie 16 centów z hektara wymłócono 26,5 mln ton zboża. Dla porównania: pod koniec ubiegłego roku wymłócono 17,1 mln ton” – powiedział Saparow.

Potencjał eksportowy Kazachstanu w zakresie zbóż w nowym roku gospodarczym szacowany jest na 12 mln ton, z czego 7,5 mln ton to pszenica – poinformował wiceminister handlu i integracji Kajrat Torebajew podczas posiedzenia. Jednocześnie, według niego, główne rynki eksportowe znacznie zmniejszyły konsumpcję kazachskiej pszenicy.

„Eksport pszenicy z Kazachstanu w okresie styczeń-sierpień wyniósł 3,13 mln ton, co oznacza spadek o 39,2 proc. Wynika to z niskich zbiorów w Kazachstanie w ubiegłym roku, a także zaostrzenia konkurencji na tradycyjnych rynkach eksportowych. Obserwujemy również zawężenie geografii rynków eksportowych pszenicy. Główne rynki eksportowe – Włochy, Turkmenistan i Afganistan, Rosja – znacznie zmniejszyły konsumpcję kazachskiej pszenicy” – powiedział Torebajew.

Według niego było to spowodowane dumpingiem cen eksportowych, który doprowadził do zastąpienia kazachskiej pszenicy na kluczowych rynkach eksportowych Azji Centralnej. Według wiceministra potencjał eksportowy Kazachstanu dla zbóż szacuje się na 12 mln ton, z czego 7-7,5 mln ton to pszenica, jęczmień – 1,3-1,4 mln ton, kukurydza – 300 tys. ton, nasiona oleiste – ponad 1 mln ton.

Torebajew powiedział, że Kazachstan będzie nadal dostarczał na rynki Azji Centralnej i Afganistanu zboże, które wynosi około 4,2 mln ton. Eksport zbóż do Chin w 2023 r. wyniósł 1,43 tys. ton, co oznacza wzrost 5,5-krotny, a eksport pszenicy wzrósł prawie 15-krotnie i osiągnął poziom 538,8 tys. ton. „W kontekście rosnącego globalnego popytu i malejących zbiorów w wielu krajach, rynek Unii Europejskiej, taki jak Włochy, Łotwa, Hiszpania i inne, jest interesujący. Ważne jest rozwiązanie kwestii tranzytu kazachskiej pszenicy przez terytorium Federacji Rosyjskiej, a także obniżenie kosztów transportu dla eksporterów, zwłaszcza po Transkaspijskim Międzynarodowym Szlaku Transportowym” – podkreślił Torebajew.

Potencjał eksportowy Kazachstanu do Turcji i na Bliski Wschód szacowany jest na prawie 1 mln ton pszenicy. Jednocześnie, jak zaznaczył wiceminister, ważne jest przywrócenie dostaw na rynek irański. Planowana jest również promocja marki kazachskiej pszenicy na nowych rynkach, takich jak Pakistan, Indonezja, Brazylia i Malezja, gdzie spodziewany jest wzrost importu. Ponadto osiągnięto wstępne porozumienia na rynkach Armenii – 600 tys. ton, Włoch – 1 mln ton. Ponadto trwają negocjacje w sprawie eksportu do krajów Afryki Północnej – kolejne 200 tys. ton. 23 września Rosja nałożyła jednostronne ograniczenia na tranzyt kazachskiego zboża i szeregu produktów rolnych przez swoje terytorium.

W październiku deputowany Madżylisu z ramienia partii Respublica Aidarbek Chodżanazarow zwrócił się do premiera Olżasa Bektenowa o rozpoczęcie negocjacji z Rosją w sprawie zniesienia „nieuzasadnionych ograniczeń fitosanitarnych w tranzycie kazachstańskich produktów”. Ponadto stwierdził konieczność rewizji taryf celnych na tranzyt rosyjskich produktów przez terytorium Kazachstanu i pozwania Rossielchoznadzoru, z powodu czego krajowi eksporterzy ponoszą straty. Rossielchoznadzor wprowadził zakaz importu do Rosji kazachskiej pszenicy, soczewicy, siemienia lnianego i innych produktów rolnych.

Z nowych zbiorów planowany jest eksport blisko 12 mln ton zboża. Według służby prasowej premiera po raz pierwszy wartość preferencyjnego finansowania dla branży została sprowadzona do rekordowej kwoty 580 mld tenge (1,2 mld USD). W 2025 roku kwota ta osiągnie 700 mld tenge (1,4 mld USD). Prawie 120 mld tenge (246,7 mln USD) pozyskano na leasing maszyn rolniczych, a rolnicy otrzymali wysokiej jakości nasiona i nawozy. Działania te umożliwiły osiągnięcie wysokich wyników dla wszystkich rodzajów upraw. W szczególności Kazachstan planuje w tym roku zebrać rekordową liczbę 1,2 mln ton buraków cukrowych.