Tadżycki premier Qohir Rasoulzoda i jego kazachstański odpowiednik Askar Mamin przeprowadzili 24 lipca rozmowy telefoniczne w celu omówienia współpracy bilateralnej. Jak informuje wydział prasowy tadżyckiego MSZ, rozmowa telefoniczna odbyła się z inicjatywy strony kazachskiej.
Rasoulzoda i Mamin rozmawiali o współpracy gospodarczej, kulturalnej i humanitarnej między Tadżykistanem a Kazachstanem. Szczególną uwagę zwrócono na stan realizacji porozumień osiągniętych przez oba kraje podczas oficjalnej wizyty prezydenta Kazachstanu Kassyma-Jomarta Tokajewa w Tadżykistanie w dniach 19-20 maja br.
„Biorąc pod uwagę dotkliwe susze obserwowane w regionie w minionym roku, strona tadżycka, kierując się zasadami wzajemnego wsparcia, przyjaźni i dobrego sąsiedztwa, podjęła decyzję o skierowaniu dodatkowej ilości wody nawadniającej ze zbiornika Bahri Tojik do Kazachstanu w tempie 50 metrów sześciennych wody na sekundę.” – czytamy w komunikacie tadżyckiego MSZ.
Tadżykistan na początku czerwca br. zgodził się skierować do Kazachstanu 315 mln metrów sześciennych wody ze swojego zbiornika Bahri Todżyk, który zasila elektrownię wodną Qairoqqum w północnej prowincji Sughd, zapewniając w ten sposób swojemu sąsiadowi na północy niezbędne nawadnianie w gorące letnie miesiące.
Porozumienie zostało podobno osiągnięte po spotkaniu w Duszanbe między tadżyckim ministrem energetyki i zasobów wodnych Dalerem Jumą a kazachskim ministrem ekologii, geologii i zasobów naturalnych Magzumem Mirzagalijewem. Kazachstan z kolei ma zapewnić Tadżykistanowi wsparcie materialne i techniczne na wypadek negatywnych konsekwencji wyczerpywania się zbiornika Bahri Tojik. Woda ma być dostarczana do kazachskich regionów Turkiestanu i Kyzylordy przez Kirgistan od czerwca do sierpnia.
Według najnowszych danych zasoby wodne rzek granicznych Amy-darii i Syr-darii rozkładają się pomiędzy kraje regionu w następujący sposób: Przepływ Syr-darii: Uzbekistan – 50,5 proc.; Kazachstan – 42 proc.; Tadżykistan – 7,0 proc.; i Kirgistan – 0,5 proc.; Przepływ Amu-darii: Uzbekistan – 42,2 proc.; Turkmenistan – 42,3 proc.; Tadżykistan – 15,2 proc.; i Kirgistan – 0,3 proc.
Według danych Ministerstwa Energetyki i Zasobów Wodnych Tadżykistanu, kraj faktycznie zużywa tylko 17-20 proc. zasobów wodnych, które powstają na jego terytorium. Tadżykistan zużywa znikome ilości zasobów wodnych na cele rolnicze, gdyż 93 proc. Tadżykistanu jest górzyste.
Tadżykistan potrzebuje wody głównie do wytwarzania energii elektrycznej. Zbiorniki elektrowni wodnych gromadzą wodę w okresie wiosenno-wiecznym, aby w okresie jesienno-zimowym wykorzystać ją do produkcji energii elektrycznej.